ELEKTRİKLİ ISI İZLEME SİSTEMİ ŞARTNAMESİ

(PROSES HATLARI  HEAT TRACE SİSTEMİ TEKNİK ŞARTNAMESİ)

1.KAPSAM

2.KOD VE STANDARTLAR

3.ELEKTRİKSEL SAHA SINIFLANDIRILMASI

4.TASARIM TEMEL BİLGİLERİ

5.TASARIM

6.UYGULAMA ÇEŞİTLERİ

7.MALZEME ÖZELLİKLERİ

8.KONTROL PANOSU

9.MONTAJ

10.TOPRAKLAMA

11.İZOLASYON

12.TEST VE DEVREYE ALMA

13.ÇİZİM VE DÖKÜMANLAR

1. KAPSAM :

1.1. Bu şartname boru ve ekipmanları PROSES SICAKLIĞINI KORUMA amacıyla özel olarak üretilmiş elektrikli ısıtıcı kablolarla sararak ısıtmak için gerekli genel koşulları ve elektrikli ısıtma için gereken ısıtıcı kablo ve aksesuarların seçimi, kontrol sistemi tasarımı, imalat, montaj, test ve devreye alınması için gereken minimum koşulları kapsamaktadır.

2. KODLAR VE STANDARTLAR

2.1. Elektrikli ısıtma sistemi, aşağıda belirtilen kod ve standartların en son versiyonuna uygun olarak dizayn edilmiş, üretilmiş, monte edilmiş ve test edilmiş olmalıdır.

-IEC 60079                 Patlayıcı Gaz Ortamlarına Uygun Elektrikli Cihazlar

-IEC 60529                 Koruma Kutuları ile Sağlanan Koruma Dereceleri (IP Kodu)

-IEC 60800                  Buzlanmayı Önleme ve Konforlu Isıtma İçin, 300/500V Anma Voltajlı Isıtıcı Kablolar

-BS 6351                    Elektrikli Yüzey Isıtma

-IEEE Std.515            Endüstriyel Uygulamalar İçin Elektrikli Isı İzleme Sistemleri, Tasarım, Montaj, Test ve Bakımı İçin IEEE Tarafından Tavsiye Edilen Pratik Bilgiler

3. ELEKTRİKSEL SAHA SINIFLANDIRILMASI

3.1. Ekipmanlar, malzemeler ve montaj sahanın gerektirdiği elektriksel sınıflandırmaya uygun olmalıdır.

3.2. Patlama tehlikesi olmayan alanlarda kullanılacak elektrik malzeme ve ekipmanlar çevresel korumaya haiz olmalı ve en az IP65 korumalı olmalıdır.

3.3. Patlama tehlikesi olan alanlarda herhangi bir elektrikli ısıtıcı kablo çalışması gerekir ise, malzeme sıcaklık sınıfları, NEC Standartı Bölüm 500’ de veya EN50014 standardında belirtildiği şekilde, minimum kendi kendine parlama sıcaklığına göre seçilmelidir; cihaz koruma kutuları ve elektrik tesisat malzemesi alan sınıfına uygun olmalı ve uluslararası geçerli sertifikaya (ATEX) sahip olmalıdır.

4. TASARIM TEMEL BİLGİLERİ :

4.1. Minimum hava sıcaklığı ……..

4.2. Maximum hava sıcaklığı ………..

4.3. Maximum rüzgar hızı ≤ …….. km/saat

4.4. Elektrikli ısıtma sistemi için 400VAC,50Hz,3Ø, N, PE veya 230VAC, 50Hz, 1Ø, N,  PE kullanılmalıdır.

4.5. Ortam: Exproof / Non-Exproof

4.6. ALICI tarafından temin edilecek bilgi ve belgeler:

– Isıtılacak boru listesi

– Boru çapı ve malzemesi ve uzunluğu

– Boru güzergahı (izometrik ve genel yerlerin resimleri).

– Boru ve Enstruman diyagramları (P&ID)

– Akışkan adı

– Akışkan parlama sıcaklığı (patlayıcı ortamlarda)

– İzolasyon tipi ve kalınlığı

– İstenilen sıcaklık değeri

Eğer bu bilgiler, çizim ve doküman olarak mevcut değilse, bunların tespiti yüklenici tarafından sahada yapılacaktır.

5. TASARIM

5.1. Bütün uygulamalar hesaplanan ısı kaybına göre yapılacaktır. Hesaplanan ısı kaybı değerleri teklifle birlikte verilecektir.

5.2. Hesaplanan ısı kaybına en yakın değerdeki ısıtıcı kablo seçilmelidir. Isı kaybının karşılanması için düşük güçlü çok sayıda ısıtıcı kullanılmayacaktır.

5.4. Isı kaybı hesabı yapılırken, minimum %20 bir güvenlik faktörü düşünülmelidir.

5.5. Boru hatlarının veya tankların yüksek sıcaklıkta tutulması veya belirli bir sıcaklıktan belirli bir sıcaklığa çıkarılması için gerekli olan Heat Tracing sisteminde, kendinden regüleli ısıtıcı kablolar kullanılmalıdır.

5.6. Isıtıcı kablo uzunluğunu hesaplarken boru üzerinde yer alan; Flanş, Pompa, Vana, Boru Destek / Askı Elemanları, Havalık ve Drenajlar, Enstrümanlar gibi malzeme ve ekipmanlar dikkate alınmalıdır. Bunlar için gerekli kablo payları toplam kablo miktarına eklenmelidir.

5.7. Her ısıtma sistemi, ısıtıcı kablonun maksimum devre uzunluğuna göre (%5 gerilim düşümü dikkate alınarak) bölgelere (zonlara) ayrılacaktır. Her bölge proses ısıtma yada sıcaklık muhafaza için ayrı bir sıcaklık sensörü ile ana ekrandan takip edilecektir.

5.8. Her bölge (zon) 1 devre oluşturacaktır.

5.9. Her devre monafaze  ve çıkışlarda kaçak akım korumalı kombine cihazlar (RCBO) üzerinden beslenecektir.

5.10. Minimum start-up sıcaklığı :+10°C olarak alınacaktır.

5.11. Sıcaklık kontrolü için Plc cihazlar kullanılmalıdır.

6. UYGULAMA ÇEŞİTLERİ :

Elektrikli ısıtma sistemleri, donmaya karşı koruma, proses ısıtma eritme amacıyla uygulanmaktadır. Bu uygulamalar için tasarlanacak olan kontrol panoları, aşağıda belirtilen modlarda çalışmaya yeterli olacaktır.

1. Otomatik Mod :

Seçici Anahtar “AUTO” pozisyonuna alındığında, plc de otomatik çalışır.

1. Manuel Mod :

Manuel çalışmada sistem seçici anahtarının “MAN” konumuna alınması ile devreye girer. Isıtıcı sistemi, sensörden bağımsız olarak çalışır ve sürekli ısıtma yapar.

6.1 PROSES ISITMA SİSTEMİ

Proses ısıtma sisteminin amacı, içinde sıvı olan boru ve ekipmanları, dış yüzeylerine yeterli ısıyı vererek, yüksek sıcaklıklara çıkarmayı veya mevcut yüksek sıcaklıklarını korumayı sağlamaktır.

Elektrikli ısıtıcının enerjilenmesi ve enerjisinin kesilmesi belirli bir sıcaklığa göre set edilmiş olan, plc ve dokunmatik ekran tarafından yapılmalıdır.

PLC deki PT100 modüllerine, boru veya ekipman üzerine yerleştirilmiş bir RTD sensör tarafından algılanan yüzey sıcaklığı elemanı kullanılmalıdır.

Her proses ısıtma sistemi kontrol panosu, aşağıdaki ekipmanları içermelidir;

–  Ana devre kesici,

– Her bir ısıtıcı devresinde; “Man – Off – Auto” Selektör Anahtarı,  kontaktör, kaçak akım korumalı sigorta (RCBO),

– Lamba Test Butonu

– Isıtma sisteminde boru sıcaklığı Pt-100 tipi, yüzey sensörü kullanılarak ölçülmelidir.

– PLC ve dokunmatik ekran mevcut sistemle haberleşmeye uygun yapıda olmalıdır.

– PLC kullanılan marka mutlaka İŞVEREN firması yetkililerinden onay alınmalıdır.

– Dokunmatik panel  yazılımı aşağıdaki bilgileri kullanıcıya sunmalıdır;

• Ekran üzerinde dil seçimi yapılabilmelidir. (Türkçe-İngilizce)
• Ana ekran üzerinde devre ismi, hattın mevcut sıcaklığı, set sıcaklığı,Man-0-Auto anahtar konumu, hattın çalışmaya hazır, çalışıyor arıza bilgileri gözlenebilmelidir.
• Ana ekranda her bir ısıtıcının basit sıcaklık ayarını yapabilmek için pop-up safyası olmalıdır.
• Ayarlar ekranında her bir devre için ayrı pop-up sayfa açılarak set sıcaklığı, offset değeri histerisiz değerleri ayarlanabilmelidir. Sayfada manual olarak da sistem çalıştırılıp durdurulabilmelidir. Ayrıca hat ile ilgili ısıtıcı devrede, yüksek sıcaklık alarm, düşük sıcaklık alarm, kontaktör çekmedi, kontaktör kontakları yapıştı, Sensör bağlı değil bilgileri de izlenebilmelidir.
• Ayarlar sayfasında elektrik kesintilerinde tüm sistemin devreye aynı anda girmemesi için hatların devreye girme süreleri ayarlanabilmelidir.
• Ayarlar sayfasında hattın çalışma süreleri ve devreye girme sayıları takip edilebilmelidir.
• Alarmlar sayfasında sistem ile ilgili tüm alarmlar aktif alarmlar ve geçmiş alarmlar olarak izlenebilmelidir.
• Analizör ekranında panelin voltaj akım güç bilgileri izlenebilmelidir.
• HMI Modbus TCP-IP Ethernet haberleşmeli olmalıdır. Uzaktan erişime (VNC vb programlar ile) uygun yapıda olmalıdır.
• HMI üzerinde kullanıcı tanımları yapılabilmelidir.

7. ELEKTRİKLİ ISITMA SİSTEMİ MALZEME ÖZELLİKLERİ

7.1. KENDİNDEN REGÜLELİ ISITICI KABLOLAR

4. Isıtıcı kablonun çıkış gücü, boru bağlantı parçaları, destek elemanları gibi ısı kaybettiren kısımlar nedeniyle boru hattı boyunca değişen sıcaklıklara göre değişiklik göstermelidir.
5. Isıtıcı kablo dışı metal örgü ekranlı olmalıdır.
6. Kendinden regüleli ısıtıcı kablolar, enerji verildiğinde 225⁰C ‘ ye, enerjisizken 225⁰C’ye dayanıklı olmalıdır. Isıtıcı kablolar maksimum dayanım sıcaklığında çıkış gücü sıfır olacaktır.
7. Asit baz gibi aşındırıcı özellikte kimyasalların olması durumunda metal örgünün dışı teflon bir dış kılıfla kaplı olmalıdır.
8. Kablo, montajın durumuna göre istenilen uzunluklarda kesilip kullanılmaya uygun olmalıdır.

Isıtıcı kablolar tercihen ISITMAX, HTS GLOBAL’den biri olmalıdır. Farklı marka kullanımında mutlaka İŞVEREN firması yetkililerinden onay alınmalıdır.

7.2. KUTULAR

Sahada kullanılacak besleme ve sensör buatları aşağıdaki özelliklerde olmalıdır.

• Cam elyaf katkılı polyersterden imal edilmiş olmalı
• IP-65 koruma sınıfı
• Çalışma sıcaklığı: -40°C / + 70°C

7.3. SONLANDIRMA VE BAĞLANTI KİTİ

Özel olarak bu amaçla üretilmiş silikon esaslı olmalıdır. Bu kitler uygun özelliklerde sıvı conta ile kullanılmalıdır. Kitler exproof sertifikalı olmalıdır.

Sertifika Ex II 2 GDExe IIC Gb Ex tb IIIC Db

Çalışma Sıcaklığı: -40°C / 250°C

7.4. SARMA BANTLARI

Düşük sıcaklık ve donmaya karşı uygulamalar için polyester bazlı, yüksek sıcaklıklar için cam elyaf bantlar kullanılacaktır.

7.5. EXPROOF TERMİNASYON  KİTLERİ

Isıtıcı kablolar veya Pt-100 sensörler, izolasyonun altından çıkıp bağlantı kutularına bu kitin içerisinden geçerek girmeli ve açıkta kalmamalıdır. Bu kitler ortama uygun özelliklerde exproof sertifikalı olmalıdır.

• Koruma sınıfı:IP-54
• Sertifika: Ex II 2G Ex eb IIC T3-T6 G
• Çalışma Sıcaklığı: -40°C / 230°C

Sahanın durumuna göre tüm buatlar bir platformda toplanabilir. Isıtıcı kablo ve sensörler uygun   kablo rakorlar ile buatlara bağlanmalıdır.

7.6. UYARI ETİKETLERİ

“DİKKAT ELEKTRİKLİ ISITICI VAR” uyarısı taşıyan etiketler izolasyonun metal kaplamasının üstüne yapıştırılacaktır. Bina dışı ortama, yağmura, kara dayanıklı olacaktır. Ayrıca üstündeki yazı güneşe dayanıklı olacak ve solmayacaktır.

7.7. PT-100 SENSÖRLER

Boru yüzey sıcaklığını ölçmek için 3 telli olmalıdır. Pt-100 sensör terminasyon kiti ve bağlantı buatı birlikte kullanılmalıdır.

7.8 BESLEME KABLOLARI

Kablolar 0.6/1kV pvc-xlpe izoleli, çok damarlı, bakır iletkenli tip kablolar olacaktır.

7.9 SENSÖR KABLOLARI

Kullanılacak kablo LIHCH tipi 3×1,5mm2 kesitinde olmalıdır.

7.10 KABLO RAKORLARI

Besleme kabloları için pirinç kablo rakorlarını kullanılmalıdır. Sensör kabloları için sprial tutuculu rakorlar kullanılmalıdır.

8. KONTROL PANOSU İMALATI

8.1. Elektrikli ısıtma panosu en az 2mm sactan imal edilmiş olmalıdır.

8.2. Pano sacı tercihen TEMPA Pano veya ERDEM Pano marka olmalıdır. Pano şalt malzemeleri ise Siemens veya Schneider marka olacaktır.  Farkı marka kullanımında mutlaka İŞVEREN firması yetkililerinden onay alınmalıdır.

8.3. Pano içindeki ara bağlantı kabloları, özel kablo kanalları içinden geçirilecektir.

8.4. Dokunmatik ekran, pano kapağı açılmadan ayarlanabilecek şekilde, kapak üzerine yerleştirilmelidir.

8.5. Bütün kontrol panosu, elektrikli ekipmanlar ve kontrol cihazları satıcının çizimlerine uygun olarak etiketlendirilecektir. Açıklamalar alıcının istekleri ile belirlenecektir.

8.6. Her bir kontrol panosunun ön yüzeyinde pano numarasını ve açıklamayı gösteren bir isim etiketi yer almalıdır ve en az 12mm yüksekliğindeki harflerle yazılı olmalıdır.

8.7. Pano kapağında ispanyolet kilit olacaktır.

8.8. Pano montaj plakasında en az %20 boşluk bırakılmalıdır!

9. MONTAJ

Firma referans listesi ve distribütör yazısını paylaşacaktır.

9.1. Genel olarak ısıtıcı kablolar, boruların üzerine spiraller yapmadan tek bir hat gidiş olarak monte edilir. Isı kaybının kablonun çıkış gücünü aştığı yerlerde ikinci ısıtıcı paralel olarak kullanılabilir.

9.2. Kendinden regüleli, sabit güçlü kablolar maksimum 0.3 metre aralıklarla boru yüzeyine pvc polyseter veya cam elyaf yapışkan bantla tutturulur.

9.3. Isıtıcı kablo ile kontrol panosundan çekilecek olan enerji kablosu, boru üzerine yerleştirilmiş olan minimum IP65 korumalı bağlantı kutuları içerisinde birleşecektir.

9.4. PT100 sensör ile kontrol panosundan çekilecek olan sensör kablosu, boru üzerine yerleştirilmiş olan minimum IP65 korumalı bağlantı kutuları içerisinde birleşecektir

9.5. Kullanılacak olan PT100 sensör, saha koşullarına uygun olacaktır.

9.6. Kullanılacak olan bağlantı kutuları, boru üstüne terminasyon kiti ve paslanmaz kelepçe ile yada bir platform üzerine tutturulmalıdır.

9.7. Isıtıcı kablo montajı tamamlandıktan sonra yapılacak olan boru izolasyonu üzerine, elektrikli ısıtıcının mevcut olduğunu gösteren kendinden yapışkanlı UYARI ETİKETİ yerleştirilmelidir.

10. TOPRAKLAMA

Panodan bağlantı kutularına gelen her bir besleme kablosu, sarı/yeşil topraklama teli ihtiva etmelidir. Bu topraklama teli standartlara göre olmalı ve ısıtma kablosunun dışındaki metal örgü ekrana bağlanarak ısıtma kablosunun topraklanması sağlanmalıdır.

11. İZOLASYON

İzolasyon tipi Kauçuk olacaktır. İzolasyon kalınlığı minimum 19mm alınmalıdır.

Tüm ısı izolasyonları alüminyum, paslanmaz çelik vb. metal kaplamalı olmalı ve boşluk olmaksızın monte edilmelidir. Metal kaplama kalınlığı minimum 0,5 mm olmalıdır. İzolasyonun içine kesinlikle su sızdırmamalıdır. Metal kaplamanın kenarları harici tip silikonla izole edilerek izolasyonun içine su girmesi engellenmelidir.

12. TEST VE DEVREYE ALMA :

12.1. Belirtilmiş kontrol ve testler her bir kontrol panosu üzerinde ve her bir ısıtıcı kablo üzerinde yapılmalıdır.

12.2. ANA FİRMANIN’ın yetkili temsilcisinin, kontrol panosunu ve elektrikli ısıtıcı kabloları, endüstriyel standartlara, üreticinin standartlarına ve imalatçının çizimlerine göre kontrol etme hakkı vardır.

12.3. Her bir kontrol panosu fabrikada enerji verilip, tüm işletme ve alarm fonksiyonları test edilmelidir.

12.4. Sahada, tüm ısıtıcı kablolara 500 VDC Meger testi yapılmalıdır.

12.5. Montajdan önce ısıtıcı kabloya Meger testi yapılmalıdır.

12.6. Kablolar döşendikten sonra, boru izolasyonu yapılmadan önce, ısıtıcı kablolara Meger testi yapılmalıdır.

12.7. Isı izolasyonu yapıldıktan sonra ısıtıcı kabloya Meger testi yapılmalıdır.

12.8. Bütün Meger okumaları 20 MΏ veya üstü olmalıdır. Aksi takdirde, ısıtıcı kablo ya tamir edilmeli ya da değiştirilmelidir. Saha Meger testleri her bir kablo için kayıt edilmeli ve raporlanmalıdır.

13. ÇİZİM VE DÖKÜMANLAR

13.1. Yüklenici, tasarım çalışmalarının sonucunda oluşturacağı bilgi föylerinde aşağıdaki bilgileri belirtmelidir.

– Hat numarası

– Hat çapı

– Hat malzemesi

– Akışkan

– Akışkanın parlama sıcaklığı

– Hat uzunluğu

– Vana sayısı

– Flanş sayısı

– Ekipman sayısı

– Support sayısı

– İzolasyon malzemesi ve kalınlığı

– Isı kaybı miktarı (Heat loss)

– Seçilen ısıtıcı kablo tipi

– Isıtıcı kablo uzunluğu

– Sarım sayısı (spiral pitch)

13.2. Isıtma sisteminin yerleşim plan resimleri hazırlanacaktır.

13.3. Kablo yerleşim plan resimlerini hazırlayacaktır.

13.4. Panoların devre şemaları verilecektir.

13.5. Kullanılan tüm elektrikli cihaz ve malzemenin kullanma kılavuzları verilecektir.